Bilgisayara Giriş

BİLGİSAYARA GİRİŞ

Bilgisayara giriş bilgisayar tanımının yapılmasıyla başlar. Verileri alan, işleyen, birçok karmaşık işlemi çok kısa sürede sonuçlandırıp, istenildiğinde kullanıcıya geri sunabilen elektromekanik sistemlere bilgisayar denir.

Genel olarak analog ve sayısal olmak üzere iki çeşit bilgisayar vardır. Analog bilgisayarlar günümüzde kullanamamaktadır. Önceleri bilgisayar kelimesi, hesap yapabilen nesnelere veriliyordu. Bu anlamda hesap yapabilen analog bilgisayarlara örnek olarak, bilgisayarın atası kabul edilen abaküsü verebiliriz. İlk elektrikli bilgisayar 1946 yılında üretilen, 30 ton ağırlığında 167 m2’lik bir oda büyüklüğünde olan ENIAC’tır. (Electronic Numerical Integrator And Computer) Kısa bir süre içerisinde boyutları kol saati kadar küçülerek fiyatları ucuzladı. Artık günlük hayatımızın her alanında kullandığımız sayısal (dijital) bilgisayarlar dokunmatik ekranlarda bilgisayar teknolojisi yeni bir platforma taşımıştır.

DONANIM VE YAZILIM

Bilgisayarlar donanım ve yazılım olmak üzere iki temel unsurdan oluşur. Bunlardan birisi olmazsa bilgisayar çalışmaz.

DONANIM

Bilgisayarın elektronik ve fiziksel yapısını oluşturan ana ve çevre bileşenlerine donanım denir. Monitör, klavye, fare, ana kart, ekran kartı, sabit disk, disket, CD, DVD, çıkarılabilir bellek, yazıcı, tarayıcı gibi birimler donanım birimlerini oluşturur.

YAZILIM

Donamım birimlerinin birbirleriyle uyumlu bir şekilde çalışması için gerekli ve bilgisayara ne yapması gerektiğini bildiren programlara yazılım denir. İşletim sistemleri, paket programlar ve programlama dilleri olmak üzere üçe ayrılır.

İşletim Sistemleri

Bilgisayar ile kullanıcı arasındaki iletişimi sağlayan programlardır. Bilgisayarın açılması ve çalışması için en az bir tane işletim sistemi bilgisayarda yüklü olması gerekir. Birden fazla işletim sistemi de yüklenebilir. Bilgisayarın açılış ekranından hangi işletim sistemiyle başlatacaksak onu seçmemiz yeterlidir. MS-DOS, Mak OS, Windows, Linux, Sun, Suse, Pardüs gibi işletim sistemleri tek kullanıcılı, Unix, Novell, Windows NT gibi işletim sistemleri çok kullanıcılı işletim sistemlerine örnektir. Türkiye’de en fazla Windows İşletim Sistemi kullanılmaktadır.

Paket (Uygulama) Programlar

 Belli bir alana yönelik iş ve işlemleri daha sistemli yapabilmek amacıyla yazılmış olan hazır programlardır. Ofis uygulamalarından Word, Excel, Access, Power-Point, teknik çizim programlarından Autocad, 3D-Max, grafik programlarından Photo Shop, Corel, muhasebe programlarından Logo, Eta, Zirve gibi programlar genel kullanıcılı uygulama programlarıdır. Dershane, hasta takip, otopark takip programları gibi işletmelere özel yazılan programlar ise, özel kullanıcılı paket programlardandır.   

Programlama Dilleri

 Kendi komut ve deyimleri olan ve her türlü programı yazmak için kullanılan kodlamalara programlama dilleri denir. Cobol, Pascal, C, C++, C#, Visual Basic, Delphi programlama dilleri ve ASP, PHP gibi Web programcılığında kullanılan çok sayıda programlama dili vardır. Herhangi bir programlama dili ile yazılan kaynak programın kullanılabilmesi için makine dilene derleyici programlar tarafından çevrilmesi gerekir.  

BİLGİSAYARIN ÇALIŞMA YAPISI

Resim Gelecek

Bilgisayara giriş, herhangi bir girdi birimi aracılığıyla (örneğin klavye) bilgisayara girilen Veri önce Ana Belleğe gider. Buradan CPU denilen Merkezi İşlem Birimi üzerinden Kontrol Birimi’ne (Control Unit) gönderilir. Kontrol Birimi verinin türüne göre Veriyi ya Aritmetiksel Birim’e (Aritm. Unit) ya da Mantıksal Birime (Logical Unit) gönderir. Burada Veri işlenir ve Bilgi haline gelir. Tekrar kontrol birimi üzerinden doğruluğu denetlenerek geçer ve CPU denilen Merkezi İşlem Birimi üzerinden Ana Belleğe gider. Son olarak herhangi bir Çıktı Birimi (Output Unit) vasıtasıyla bilgi görüntülenir. En sık kullanılan çıktı birimi ekrandır.

Bilgisayara Giriş Girdi ve Çıktı Birimleri

GİRDİ BİRİMLERİ ÇıkTI BİRİMLERİ
1- Klavye (Keyboard) 1- Monitör (Analog, Plazma, Lcd, Led Ekran)
2- Fare (Mouse) 2- Dokunmatik ekran
3- Sürücüler (Disket,  cd, dvd, bd-r) 3- Yazıcı (Printer)
4- Dokunmatik ekran 4- Çizici/Kesici (Plotter)
5- Optik okuyucu (Barkot, Optik kalem) 5- Sürücüler (Disket,  cd, dvd ve bd-r writer)
6- Tarayıcı (Scanner) 6- Hoparlör (Ses)
7- Kamera (Digital Kamera, Web Cam)    
8- Mikrofon (Ses)    

Bilgisayara Giriş Girdi Birimleri

 Bilgisayara giriş, verileri dış ortamdan bilgisayar ortamına aktaran birimlerdir.

  1. Klavye (Keyboard): En sık kullanılan girdi birimidir. Türkiye’de yaygın olarak kullanılan 3 tür klavye vardır.
  • Q klavye
  • F klavye
  • Q Türkçe klavye

Klavye tuşları aşağıdaki resimde görülmektedir.

Resim gelecek

Fare (Mouse): Yön tayini yapılır. Sol tuşuyla seçim, sürükle bırak işlemleri, dosya, klasör açmak ve onay tuşu olarak kullanılır. Sağ ise tuşu kısa yol komut listesini açmak için kullanılır. Kaydırma tekerleği ile görüntü aşağı yukarı kaydırılır.

Sürücüler (Driver): Disket, CD, DVD ve Blu Ray donanımlarıyla verileri bilgisayara aktaran birimlerdir.

Disket Sürücü CD Sürücü DVD Sürücü BD – R Sürücü

Optik Okuyucu: Optik formların okunarak sonuçların bilgisayara aktarılması için kullanılır. Barkod etiketlerini okuyarak ürünlerle ilgili çeşitli bilgilerin bilgisayar ortamına aktarılması için kullanılır. Optik kalem sayesinde bilgisayarda resim yapmak, imza atmak gibi işler kolaylıkla yapılır.

  • Tarayıcı (Scanner): Belge ya dakağıt üzerindeki yazıyı, resmi, şekli, grafiği veya fotoğrafı tarayarak bilgisayar ortamına resim formatında aktarmak için kullanılır. Sonra ilgili program kullanılarak düzenlemeler yapılır. El tarayıcıları, düz yataklı tarayıcılar, tamburlu tarayıcılar, robotik tarayıcılar gibi çeşitleri vardır.
  • Kamera: Görüntüyü karelerini bilgisayar ortamına aktarmak için kullanılır. Dijital fotoğraf makinaları, video kameraları, güvenlik kameraları, bilgisayar kameraları gibi çeşitleri vardır.

  • Mikrofon: Sesleri bilgisayar ortamına ses ya da müzik formatında aktarmak için kullanılır. Mikrofon kullanabilmek için bilgisayarda ses kartının da olması gerekir.

Bilgisayara Giriş Çıktı Birimleri

Bilgisayara giriş, bilgisayar ortamındaki bilgilerin dış ortama aktarılmasını sağlayan birimlerdir.

1) EKRAN: En sık kullanılan çıktı birimidir. Ekran tek başına görüntü almak için yeterli değildir. Ekran dışında ekran kartı denilen donanıma da ihtiyaç vardır. Ekran kartı ana kart üzerine ayrıca monte edilebileceği gibi günümüz ana kartları üzerinde entegreli de olabilir.

Ekrandaki tüm görüntüler pixel denilen noktalardan oluşur. Nokta yoğunluğuna çözünürlük denir. Pixel sayısı ne kadar fazlaysa görüntü o kadar kaliteli ve nettir.

Ekranın ölçü birimi inch’tir (“). Inch İngiliz ölçü birimidir ve 1 inch 2,54 cm’ dir. 14’’, 15’’, 17’’,  19’’, 21’’, 29” gibi çeşitli büyüklüklerde ekranlar vardır.

2) YAZICI (PRINTER):

Bilgisayardaki yazıları, resimleri, grafikleri kısaca ekranda görünen her şeyi kağıda aktaran ürünlerdir. 3 tip yazıcı vardır:

a) Nokta vuruşlu (Dot pixel) yazıcılar

b) Mürekkep Püskürtmeli (Ink Jet) yazıcılar

c) Lazer (Laser) yazıcılar

a) NOKTA VURUŞLU YAZICILAR (Dot Matrix): İçindeki iğnelerle şerit üzerine vurarak baskı yapabilen yazıcılardır. Ne kadar çok iğne varsa o kadar hızlı ve kaliteli baskı yaparlar. Hız birimleri CPS (Character Per Second)’tır. Hızları saniyede basılan karakter sayısı ile ölçülür.

En büyük avantajlarından birisi araya karbon kağıdı koymak şartıyla bir kerede birden fazla baskı yapabilmeleridir. Ayrıca 136 kolon genişliği olanları vardır ve A4 sayfasından daha geniş sayfaya baskı yapabilirler.

b) MÜREKKEP PÜSKÜRTMELİ YAZICILAR (Ink-Jet): Kartuş adı verilen mürekkep kutusundaki mürekkebi kağıda püskürterek çalışırlar. Fiyat olarak oldukça uygun yazıcılardır. Hız birimleri PPM (Page Per Minutes)’tır. Hızları dakikada basılan sayfa sayısı ile ölçülür.

c) LAZER YAZICILAR: Toner adı verilen boya kutusundaki toz boyayı kağıda ısı vasıtasıyla aktararak çalışırlar. En hızlı ve kaliteli baskı yapan yazıcılardır. Lazer yazıcıların hız birimi de PPM’dir.

3) ÇİZİCİ/KESİCİ (PLOTTER): Çizici özelliği olanlarda özel kalemler vardır ve büyük mimari projelerin çıktılarını almak için kullanılırlar. Kesici olanlarında bıçaklar vardır ve folyo adı verilen özel kağıdı keserek çıkartırlar. Kesici özelliği olanlar daha çok reklamcılıkta kullanılır. Örneğin vitrin yazıları kesici özelliği olan plotter ile hazırlanır.

4) SÜRÜCÜ: Hem giriş hem de çıkış ünitesi olarak kullanılan sürücüler disket sürücü, CD ve DVD Writer’ lardır.  CD ve DVD romlar sadece giriş yapılırken writer (CD, DVD yazıcı) ile hem giriş hem çıkış yapılır.

5) HOPARLÖR: Ses dosyası şeklinde kayıtlı olan sesleri dış ortama aktaran çıkış üniteleridir.

MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ (CPU- İŞLEMCİ)

İşlemcinin yapısı bilgisayara giriş konusudur. Merkezi İşlem Birimi (CPU) bilgisayarın beynidir. Yapılan her işlemi kontrol eder. Bir bilgisayarın CPU’su ne kadar gelişmişse bilgisayar o kadar hızlı ve yetenekli olur. Aynı zamanda CPU bilgisayarın model adını belirler.

Örneğin, Pentium IV bilgisayar denildiğinde bahsedilen Pentium IV işlemcisi olan bir bilgisayardır.

MHZ (Megahertz): Bilgisayarın hız birimidir.

Bilgisayara Giriş Ana Bellek (Main Memory)

Bilgisayara giriş, bilgilerin geçici olarak tutulduğu bellektir. Bilgisayarın çalışabilmesi için gerekli bilgiler bu bölümde tutulur. Ana bellek 2’ye ayrılır:

RAM (Random Access Memory)

 Doğrudan veya rastgele erişimli bellektir. Bilgisayar açılır açılmaz kullanıcıya boş olarak sunulan bellektir. Bilgiler geçici olarak bu bölümde tutulur.  RAM bellek elektrik kesintisinden etkilenir. RAM Bellek bilgisayarın özelliğine göre anakart üzerindeki slotlara takılarak yükseltilebilir. …128MB, 256MB, 512 MB, 1 GB, 2 GB, 4 GB… kapasiteye sahip bellekler vardır.

ROM (Read Only Memory)

 Sadece okunabilir bellektir. Buradaki bilgiler silinemez, değiştirilemez, elektrik kesintisinden etkilenmez. Anakart üzerine üretici firma tarafından yerleştirilmiştir.       

YAN/DIŞ/YARDIMCI BELLEK

Bilgilerin kalıcı olarak depolandığı birimlere denir. Yeni dosya, klasör oluşturduğumuzda ya da taşıyıp kopyaladığımız donanım birimleri yardımcı belleklerdir. Yardımcı bellekler sabit disk (harddisk – hdd), cd, dvd, bd-r, disket, hafıza kartları ve flash disklerdir.

SABİT DİSK (HARDDISK)

 BBilgi depolama kapasitesi çok yüksek olan saklama birimleridir. Kapasiteleri TB (terabayt) boyutundadır ve her geçen gün kapasiteleri artırılarak piyasaya sürülmektedirler.  Günümüzdeki her bilgisayarda en az bir tane sabit disk vardır ve C harfiyle sembolize edilirler. Biligisayara giriş ile İşletim sistemi program ve uygulamalar sabit disk üzerine kurulur. İstersek iki ya da daha fazla bölüme ayırarak farklı sürücülermiş gibi de kullanabiliriz. Bilgisayar içerisinde sabit bulunurlar.  Kasa içerisinde sabit oldukları için sabit disk olarak adlandırılmışlardır. Günümüzde harici olanları da vardır.

DİSKET (FLOPPY)

Disketler kapasiteleri küçük olan taşınabilir saklama birimleridir. Günümüzde kullanılmamaktadır. Disket kullanabilmek için disket sürücüye (Floppy Driver) ihtiyaç vardır. Disketler büyüklüklerine göre 5,25 inch ve 3,5 inch olmak üzere ikiye ayrılırlar. 1 inch 2,54 cm dir.

5,25 inch DD bir disketin kapasitesi 360 KB,

5,25 inch HD bir disketin kapasitesi 1.2 MB,

3,5 inch DD bir disketin kapasitesi 720 KB ve

3,5 inch HD bir disketin kapasitesi 1.44 MB’dır

CD

 CD’ler, yaklaşık 700 – 800 – 870 MB’lık bilgi saklama kapasitesine sahih depolama birimleridir. Bilgisayar tarafından okunabilmeleri için CD-ROM sürücülerinin olması gerekir. CD-ROM’ lar CD’leri okurlar, üzerlerine yazma yapılamaz. Yazma işlemi yapabilmek için CD Writer (CD Yazıcı) sürüceye ihtiyaç duyulur.

DVD

 CD’lere göre kapasiteleri ve yoğunlukları daha yüksek olan depolama birimleridir. 4,7 GB’lık bilgi depolama kapasiteleri vardır. Okunabilmeleri için dvd rom sürücüye ihtiyaç vardır, cd rom sürücüler tarafından okunamazlar. Dvd Writer sürücüler tarafından da üzerine yazma işlemi yapılabilmektedir.

BD-R (BLU RAY DİSK)

DVD’lerden sonra üretilen son teknoloji olup 25 GB, çift katmanlılarının ise 50 GB saklama kapasitesi olan medyalardır. Üzerine birçok kez kayıt yapılabilmekte fakat silinememektedir. Blu-Ray medyalara veri yazabilmek için Blu Ray yazıcıya ihtiyaç vardır. Blu-Ray yazıcılar CD ve DVD’lere de veri yazabilmektedirler.

Bilgisayara Giriş Hafıza Kartı

 Hafıza kartları da depolama birimleri olup, bilgisayar tarafından okunabilmeleri için kart okuyucuya ihtiyaç vardır. Cep telefonlarından dijital kameralara kadar birçok cihazda kullanıldıkları için tercih edilen birimlerdir. Her geçen gün veri saklama kapasiteleri artırılmaktadır.

Bilgisayara Giriş Flash Disk

 Flash disk kullanabilmek için bilgisayarın USB girişinin olması gerekir. Flash diskler kapasite olarak büyük, hacim olarak küçük saklama birimleridir. 3 TB (Terabayt)  veri saklama kapasitesi olan parmak bellekler üretilmiş ve kapasiteleri artırılmaya devam etmektedir. Kolay taşınabilmeleri ve doğrudan kasa USB girişinden bağlanabilmeleri nedeniyle tercih edilen ürünlerdir.

Bilgisayara giriş Eğitim videolarını www.thekurs.com İnternet Sitesinden izleyebilirsiniz. Bilgisayara Giriş notlarının verimli olabilmesi için haftalık düzenlenen ödevlerin de aksatılmaması gerekmektedir. Klasör ve dosya kavramları için tıklayınız.